Brendbuk Hazırlanması: Şirkət Kimliyinizin Əsas Sənədi

Müasir iş dünyasında uğur qazanmaq üçün güclü və tanınan bir kimliyə sahib olmaq şərtdir. Bu kimliyin sistemli şəkildə formalaşdırılması və sənədləşdirilməsi prosesinə “brendbuk hazırlanması” deyilir.

 Brendbuk Nədir və Necə Hazırlanır?

“Brendbuk” (Brand Book), şirkətinizin bütün vizual və verbal elementlərini (loqo, rənglər, şriftlər, səs tonu) əhatə edən rəsmi bir bələdçi sənəddir. Bu sənəd, bir şirkətin bütün kommunikasiya kanallarında vahid, peşəkar və yadda qalan bir təsir yaratmasını təmin edən əsas bələdçidir.

Brendbukun Əsas Məqsədi

Brendbuk olmadan, marketinq materiallarınızda, sosial media paylaşımlarınızda və ya vebsaytınızda ardıcıllıq pozulur. Bu isə müştərilərin gözündə professional olmayan və etibarsız bir görüntü yaradır.

Brendbuk vasitəsilə brendin bütün toxunuş nöqtələri üzrə strategiyası dəqiqləşdirilir: kim olduğunuz, nəyi təklif etdiyiniz və bunu necə çatdırdığınız sistemləşdirilir.

 Keyfiyyətli Brendbuk Hazırlanması Prosesi

Keyfiyyətli brendbuk hazırlanması prosesi bir neçə mərhələdən ibarət olan strateji bir layihədir.

• Tədqiqat və Strategiya

Hər hansı bir uğurlu brendbuk layihəsi əsaslı tədqiqatla başlayır. Nəyi təklif etdiyinizi və kimə müraciət etdiyinizi dəqiq başa düşmək lazımdır.

• Brendin Dəyərləri və Missiyasının Təyini

Brendbuk hazırlanması zamanı şirkətin məqsədi (Missiya), gələcək hədəfi (Vizyon) və əsas dəyərləri müəyyənləşdirilir. Bu məlumatlar sənədin qalan hissəsi üçün təməl rolunu oynayır.

 Brendbuk Hazırlanması Niyə Həlledicidir?

Brendbuk tərtibi, sadəcə loqo istifadə qaydalarını sənədləşdirməkdən daha çox, şirkətinizin bütün kommunikasiya xətlərini birləşdirən əsas yol xəritəsidir.

Effektiv bir brendbuk qurulması şirkət daxilində və kənarda (tərəfdaşlar, agentliklər) işləyən hər kəsin brendi eyni şəkildə təmsil etməsini təmin edir. Nəticədə, müştərilər brendlə hər qarşılaşdıqda eyni duyğuları və mesajları qəbul edirlər. Bu ardıcıllıq (consistency) etibar yaradır, və bu, düzgün brendbuk hazırlanması sayəsində mümkün olur.

Brendbuk Hazırlanması Nümunələri: Qlobal və Yerli Bazarda Tətbiq

Nümunələr mücərrəd ideyaları real həyata gətirmək üçün ən yaxşı yoldur.

 Qlobal Brendlər və Brendbuk hazırlanması

• Apple: Apple-ın brendbuk sənədi minimalist dizaynı və sadəliyi ilə tanınır. Onların qaydaları o qədər sərtdir ki, reklamdan tutmuş qablaşdırmaya qədər hər bir element premium, asan və innovativ mesajını çatdırır. Bu ardıcıllıq sayəsində, müştəri yeni bir Apple məhsulunun qablaşdırmasına ilk toxunduğu andan etibarən yüksək keyfiyyət gözləntisi formalaşır.
• Coca-Cola: Coca-Cola-nın brendbuk sənədi yüz ildən artıqdır ki, brendin bütün dünyada dəyişməz qalmasını təmin edir. Onların tək bir qırmızı rəng çaları (Coca-Cola Red) və xüsusi şrifti var. Dünyanın hansı ölkəsində olursunuzsa olun, bu elementlər dərhal təravət, nostalgiya və xoşbəxtlik assosiasiyası yaradır.

Əgər qlobal miqyaslı brendlərin brendbuk nümunələri ilə daha dərindən tanış olmaq və ilham almaq istəyirsinizsə, Brand New tərəfindən tərtib edilmiş ətraflı brend sənədləri arxivinə nəzər yetirə bilərsiniz.

Yerli Brendlər üçün Brendbuk Hazırlanması (Fərqlənmə Zərurəti)

Azərbaycanda rəqabətin artdığı sektorlarda düzgün brendbuk əsas fərqləndirici amildir.

• Bankçılıq Sektoru: Əksər banklar etibar hissini yaratmaq üçün oxşar mavi-ağ rənglərə üstünlük verir. Keyfiyyətli brendbuk tərtib etmək bu oxşarlığı aşmağa kömək edir. Məsələn, bir bank mavi rəngin daha canlı çalarından, daha yumru şriftlərdən və texnoloji illüstrasiyalardan istifadə edərək özünü bazarda ənənəvi və ağır rəqiblərdən fərqli olaraq, çevik və rəqəmsal bir brend kimi təqdim edə bilər.
• Pərakəndə və Telekommunikasiya: Bu sahələrdə qiymət müharibəsindən yayınmaq üçün güclü brend şəxsiyyəti vacibdir. Düzgün hazırlanmış Brendbuk  ilə bir telekom operatoru özünü yalnız xidmət təminatçısı kimi deyil, müştərilərin həyatını asanlaşdıran dost kimi yerləşdirə bilər.

Risklər: Oxşar Brendbuklar Nəticəsində Yaranan Zərərlər

Keyfiyyətsiz və ya zəif qurulmuş brendbuk ciddi problemlərlə nəticələnə bilər.

 Oxşar Vizual Kimliklərin Təhlükəsi

Oxşar Brendbuklar: Əgər şirkət fərqləndirici bir strategiya qurmadan brendbuk hazırlanması edirsə, bu, bazarda asanlıqla rəqiblərlə qarışdırıla bilər. Müştəri iki oxşar brendi səhv saldıqda, bütün marketinq səyləriniz rəqibləriniz üçün də işləyə bilər.

 İtirilmiş Tanınma və Marka Dəyəri

Oxşarlıq, brendin intellektual mülkiyyət dəyərini aşağı salır. Brendbuk hazırlayarkən fərqlənməyə fokuslanmaq lazımdır.

 Brendbuk Hazırlanması: Əsas Komponentlər (Loqo və Tipografiya)

Müştərinin diqqətini vizual elementlərə cəlb etmək üçün bu detallar həlledicidir.

 Loqonun Brendbuk Hazırlanması Prosesindəki Önəmi

Loqo brendin simvoludur. Brendbuk hazırlanması bu simvolun düzgün istifadəsini tənzimləməklə onun gücünü qoruyur.

• Təhrifin Qarşısının Alınması: Brendbuk loqonun əyilməsi, rənginin dəyişdirilməsi və ya elementlərinin çıxarılması kimi təhriflərin qarşısını alır.
• Adaptasiya Qaydaları: Loqonun müxtəlif platformalara (mobil, veb, çap) uyğunlaşdırılması üçün dəqiq ölçülər və versiyalar təqdim edilir.
• Agentliyin Təcrübəsi: Brendbuk hazırlanması çərçivəsində loqo dizaynının nə qədər həssas bir iş olduğunu bilirik. Agentliyimizin peşəkar loqo işləri ilə burdan tanış ola bilərsiz.

Tipografiya: Brendin Səssiz Səsi

Şrift (tipografiya) brendin vizual kimliyinin vacib hissəsidir. Düzgün proses şriftin həm oxunma qabiliyyətini, həm də emosional mesajını təyin edir.

Şrift Seçimi: Brendbukda başlıqlar üçün güclü, gövdə mətni üçün isə aydın və oxunaqlı şriftlər seçimi sənədləşdirilir.
İyerarxiya: Şriftlərin ölçüsü, qalınlığı və rəngi vasitəsilə məlumatın əhəmiyyət dərəcəsi (başlıq 1, başlıq 2 və s.) müəyyən edilir.

Brendbuku Kim Hazırlayır? Rollar və Məsuliyyətlər

Professional brendbuk hazırlanması tək bir şəxsin işi deyil, komanda işidir.

Əsas Rol: Brend Mütəxəssisi və ya Strateq

Brendin missiyasını, vizyonunu və hədəflərini müəyyən edən şəxs və ya agentlikdir. Onlar brendbuk hazırlanması prosesinin strateji əsasını qururlar.

 Dizayner Komandası

Vizual elementlərin (loqo, rəng, şrift) texniki olaraq sənədləşdirilməsi və dizayn prinsiplərinin müəyyən edilməsinə cavabdehdirlər.

Marketinq və Kommunikasiya Komandası

Verbal kimliyin (səs tonu, əsas mesajlar) təyin edilməsi və bu qaydaların marketinq materiallarında necə tətbiq olunacağına nəzarət edirlər.

Brendbuk Hazırlanması: Rənglərin və Şəkillərin Psixoloji Təsiri

Brendbuk yaradılması prosesi sadəcə vizual qaydalar yaratmır; o, müştərilərin şüuruna təsir edən vizual dili kodlaşdırır. Hər rəng və hər fotoşəkil seçimi müəyyən bir emosional reaksiya yaradır.

 Rəng Psixologiyası: Emosianal Bağ Yaratmaq

Brendin rəng palitrası brendbukun ən vacib hissəsidir. Çünki rənglər heç bir söz olmadan belə güclü emosiyalar yaradır.

Mavi (Etibar/Stabillik): Məsələn, bank və ya texnologiya şirkətləri brendbuk qurulması zamanı tez-tez etibar və stabillik hissi yaratmaq üçün maviyə üstünlük verirlər.
Qırmızı (təcillik/diqqət): Qırmızı rəngdən istifadə edən brendlər adətən təcili hərəkət hissi yaratmaq və ya güclü diqqət toplamaq üçün bu rəngə üstünlük verirlər (məsələn, “İndi al” düymələri).Yaşıl (Sağlamlıq/Təbiət): Sağlamlıq və ya ekologiya ilə bağlı brendlər üçün yaşıl rəngin seçilməsi, brendbukda bu rəngin dəyərləri necə əks etdirdiyini dəqiqləşdirir.

Fotoqrafiya Tərzi: Brendin Hekayəsini Danışmaq

Brendbuk fotoqrafiya prinsiplərini də sənədləşdirməlidir. Müştəri beyni fotolara sürətlə reaksiya verir.

İnsanlar yoxsa Məhsul? Fotolarda üzlər ön plandadırsa, brend insan mərkəzli və səmimi mesaj verir. Yox, əgər minimalist, məhsula fokuslanan şəkillər seçilirsə, keyfiyyət və dizayn vurğulanır.
Filtr və İşiqlandırma: İstənilən emosional ton (isti, soyuq, parlaq, tünd) vahid bir filtr və işıqlandırma üslubu ilə brendbukda standartlaşdırılır.

 Brendbuk Hazırlanması: Səs Tonu (Verbal Kimlik)

Brendin necə göründüyü qədər, necə danışdığı da vacibdir. Brendbuk hazırlanması brendin səs tonunu (Tone of Voice) müəyyən edir ki, bu da bütün ünsiyyət kanallarında (vebsayt, sosial media, müştəri xidmətləri, e-poçtlar) vahidlik yaradır.

 Səs Tonu Nədir və Niyə Fərqləndirir?

Səs tonu brendin şəxsiyyətini əks etdirir. O, “nə dediyiniz” deyil, “necə dediyiniz”dir. Məhz bu səbəbdən, peşəkar brendbuk hazırlanması brendin kommunikasiya səmərəliliyini artırmaq üçün səs tonunun bütün detallarını müəyyənləşdirməlidir.

 Brendbuk hazırlanması ilə Səs Tonunu Necə Təyin Etməli?

Səs tonunu müəyyən etmək üçün brendbuk hazırlanması zamanı konkret təlimatlar verilməlidir:

 “Edilməli” və “Edilməməli” Nümunələr

Brendbuk nəzəriyyədən çox, praktikaya fokuslanmalıdır. Hər bir tonun yanında onun real nümunələri (“Edilməli”) və qadağan olunan forması (“Edilməməli”) qeyd olunur.

• Ton: Dostyana

1. Edilməli (Nümunə): “Salam! Sizə necə kömək edə bilərik?”
2. Edilməməli (Nümunə): “Hörmətli istifadəçi, təlimata əsasən…”

• Ton: Müasir

1. Edilməli (Nümunə): “Bu rəqəmsal həll ilə [brend adı] işinizi asanlaşdırır.”
2. Edilməməli (Nümunə): “Müəssisəmiz qabaqcıl metodologiyadan istifadə edir.”

Əsas Mesajların Təyini

Brendbuk hazırlanması brendin müştərilərə çatdırmalı olduğu ən vacib 3-5 əsas mesajı müəyyən edir. Bu mesajlar reklam materiallarından tutmuş məhsul təsvirlərinə qədər hər yerdə eyni ardıcıllıqla istifadə edilməlidir.

 Nəticə

Brendbuk hazırlanması, sizin brendinizin uğur xəritəsidir. O, müştərilərin şüuraltı səviyyədə sizi qəbul etmə tərzini formalaşdırır. Bu sənəd ardıcıllığı təmin etməklə, brendinizin etibarlı və peşəkar olduğunu sübut edir. Vaxt itirmədən öz unikal kimliyinizi təmin edəcək peşəkar brendbuk layihəsinə başlayın. Brendinizin vizual və verbal kimliyini müəyyən edəcək brendbuk hazırlanması prosesi üçün hansı addımdan başlamaq istərdiniz: Strategiya, yoxsa Vizual elementlər